Chihiro Iwasaki (岩崎千尋)- Suốt cuộc đời vì trẻ thơ

"Khi tôi vẽ trẻ em, tôi cảm giác như đang vẽ lại chính tuổi thơ của mình"　(Chihiro Iwasaki)

Chihiro Iwasaki

Nếu ai đó từng đọc "Totochan-cô bé bên cửa sổ", ấn bản những năm 90 hẳn sẽ không quên những bức tranh minh họa rất đáng yêu được in kèm trong truyện. Hôm nay mình muốn giới thiệu đôi nét về người họa sĩ tài hoa đã vẽ những bức tranh minh họa đáng yêu ấy.

Iwasaki là nữ họa sĩ chuyên vẽ tranh cho lứa tuổi nhi đồng nổi tiếng của Nhật. Bà mất năm 1974, để lại 9.350 tác phẩm. Khi thực hiện hai cuốn sách tranh này, cố họa sĩ Chihiro Iwasaki góp phần phản đối cuộc chiến tranh xâm lược của Mỹ tại Việt Nam lúc bấy giờ. “Mẹ vắng nhà” và “Trẻ em trong ngọn lửa chiến tranh” ra mắt lần đầu tại xứ sở Anh đào vào năm 1972.

Ngoài vẽ tranh, bà còn sáng tác văn chương. Tác phẩm nổi bật của Iwasaki gồm có: Ở nhà ngày mưa, Trẻ em trong ngọn lửa chiến tranh, tự truyện bằng tranh Sách tranh của tôi...

Tiểu sử

Chihiro Iwasaki sinh ngày 15 tháng 12 năm 1918 ở thành phố Takefu, tỉnh Fukui nhưng lại sống ở Tokyo phần lớn đời mình. Bà học hội họa (phác họa và sơn dầu) theo Okada Saburosuke, Nakatani từ năm 14 tuổi và học thư pháp trường phái Fujiwara Kozei từ năm 18.

Tác phẩm đầu tiên của bà là tuyển tập tranh vẽ Okasan no Hanashi (Câu chuyện về một Người Mẹ) (1950), và năm 1956 thì sáng tác cuốn tranh truyện đầu tiên của mình, Hitori de Dekiru yo (Tôi có thể một mình làm được việc đó).

Bà đã nhận được nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế về sáng tác dành cho thiếu nhi như: giải thưởng của Bộ Giáo dục Nhật Bản năm 1950, giải thưởng Văn hóa - nhi đồng của NXB Shogakukan năm 1956, giải Sankei năm 1961, Giải Graphic tại triển lãm sách thiếu nhi quốc tế Bologna năm 1973.

Bà mất năm 1974 do bệnh ung thư gan. Năm 1997, để ghi nhớ những thành tựu nghệ thuật và những đóng góp của bà, thành phố Tokyo đã xây dựng Bảo tàng Mỹ thuật Chihiro trên nền xưởng vẽ cũ của bà.

Theo lời ngài HaTSri Norio, Đại sứ Nhật Bản tại VN, thì hầu như không có trẻ em Nhật Bản nào lớn lên mà không xem tranh truyện của bà. Những sáng tác của Chihiro là một thế giới riêng, ở đó tràn đầy vẻ tươi tắn, khoẻ khoắn của một tương lai tốt đẹp. Đó là thế giới của hòa bình và nhân ái.

Chihiro suốt cuộc đời mình chỉ vẽ về trẻ em. Tôi tự hỏi không biết nơi nào trên thế giới này, còn có những nghệ sĩ có thể vẽ trẻ em sống động như tranh của bà. Bà vẽ các em dưới muôn vàn tâm trạng và tư thế khác nhau và phân biệt rõ ràng những đường nét khác nhau giữa đứa trẻ sáu tháng với em bé chín tháng tuổi. Bà đặc biệt nhạy cảm và thành công với những bức vẽ các em bé dưới một tuổi, với làn da mềm mại, gương mặt tươi sáng hết sức đáng yêu. Việc vận dụng kỹ thuật truyền thống trong vẽ tranh thuỷ mặc của Nhật Bản và Trung Quốc đã giúp bà thể hiện được những sắc màu đậm nhạt, nét tinh tế, độ mềm mại trên gương mặt trẻ thơ.

"Khi một đứa trẻ nắm lấy ngón tay tôi, tôi vui mừng khi cảm nhận được cái nắm tay rất khỏe khoắn của nó. Đôi bàn tay mềm mại và nhỏ bé đó thực sự khỏe một cách đáng ngạc nhiên. Bạn không thể vẽ lại sự chuyển động sâubên trong đó chỉ bằng quan sát và phác họa." (Chihiro Iwasaki)

Cũng bởi thế mà những đứa trẻ trong sáng tác của Chihiro trở nên rất
sống động, cũng chứa đầy tình cảm, tâm tư, đầy niềm vui hay chất chứa nỗi buồn.

Chihiro không sử dụng màu phấn để tô màu, mà để vẽ đường nét, bà sử dụng loại phấn màu với những hạt rất nhỏ kết dính nhau bằng loại keo Ả Rập. Và đây chính là chất liệu đại diện cho phong cách của bà, với cách vẽ không sa vào đường nét và có bố cục chặt chẽ.

Bà cũng dung hòa giữa màu nước của phương Tây với truyền thống tranh vẽ mực của Nhật Bản và Trung Quốc. Thành ra những bức vẽ càng tạo cảm giác "tràn", chẳng giữ lại gì trong khuôn phép, trong đường nét của riêng mình, và như cả thế giới rằng, trẻ em, chính là như vậy đấy.

Khi còn sống, Chihiro đã luôn đeo đuổi một tương lai hòa bình dành cho trẻ em. Và hơn 30 năm sau khi bà mất, Bảo tàng Mỹ thuật Chihiro vẫn liên tục tham gia vào các sự kiện và hoạt động từ thiện, để có thể tiếp tục truyền bá những tác phẩm của Chihiro, và thực hiện di nguyện của bà về hòa bình và hạnh phúc của trẻ em trên toàn thế giới.

Có lẽ không cần có thêm một lời bình luận nào nữa về phong cách và những bức họa của bà. Chihiro Iwasaki thực sự là một người phụ nữ đặc biệt, với một giấc mơ đặc biệt.